Goed nieuws voor slachtoffers: dinsdag 20 april 2021 heeft de Eerste Kamer de Wet uitbreiding slachtofferrechten aangenomen. Met deze nieuwe wet worden de wettelijke rechten voor slachtoffers uitgebreid. Concreet betekent dit dat de positie van het slachtoffer in het strafproces verder wordt versterkt. De belangrijkste wijzingen die de wet met zich meebrengt, zet ik in het onderstaande kort voor u uiteen.
Uitbreiding spreekrecht voor stief-familie
Tot nu toe kon de stief-familie van een slachtoffer geen gebruik maken van spreekrecht. Met de invoering van de Wet uitbreiding slachtoffers gaat dit veranderen. Voortaan mag ook de stief-familie van een overleden slachtoffer gebruik maken van het spreekrecht tijdens de terechtzitting. Hiermee wordt recht gedaan aan het feit dat steeds meer kinderen opgroeien in een samengesteld gezin.
Uitbreiding spreekrecht bij tbs
Slachtoffers of nabestaanden krijgen tevens spreekrecht tijdens de tbs-verlengingszitting. Zodoende kunnen zij zich voortaan uitlaten over de bijzondere voorwaarden die aan de voorwaardelijke beëindiging van tbs met dwangverpleging kunnen worden verbonden. Zo kunnen zij bijvoorbeeld aangegeven waarom zij bescherming nodig hebben (zoals een contactverbod of straatverbod).
Spreekrecht op vast moment
Er komt daarnaast een vast moment waarop van het spreekrecht gebruik kan worden gemaakt. Dit is voorafgaand aan het requisitoir van de officier van justitie. Zodoende kan de officier van justitie bij het formuleren van de strafreis rekening houden met hetgeen gezegd wordt.
Uitbreiding voorschotregeling
Voorts komt er een uitbreiding van de voorschotregeling. Slachtoffers kunnen in het strafproces een schadevergoeding vorderen. Wijst de rechter de vordering (al dan niet deels) toe, dan wordt veelal een schadevergoedingsmaatregel opgelegd. Dit houdt in dat het slachtoffer niet zelf het geld hoeft te innen, maar het Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB) zal trachten het bedrag te incasseren. Indien de dader na acht maanden de schade niet heeft vergoed, dan krijgt het slachtoffer een voorschot uitbetaald van het CJIB. Deze regeling geldt op dit moment alleen voor misdrijven. Ten gevolge van de wet uitbreiding slachtofferrechten gaat de voorschotregeling ook gelden voor schade die is ontstaan door een overtreding.
Aanwezigheid verdachte verplicht
Tot slot komt er een verschijningsplicht voor verdachten van ernstige zeden-of geweldsmisdrijven. Als verdachte heb je dus voortaan geen keus meer om al dan niet aanwezig te zijn. Hiermee wordt bewerkstelligd dat het slachtoffer zijn spreekrecht kan uitoefenen in het bijzijn van de verdachte.
Bent u slachtoffer of hebt u anderszins vragen? Neem dan contact met ons op voor het inplannen van een kosteloos oriënterend gesprek. Mijn collega’s en ik staan ik u graag te woord.