Op 2 maart jl. heeft het gerechtshof ’s-Hertogenbosch geoordeeld dat voor de toepassing van de Wet aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen (WAM) niet voldoende is dat er sprake is van een oorzakelijk verband tussen de schade en het deelnemen aan het verkeer. Een bijkomend vereiste is dat er sprake is van een door de bestuurder gemaakte verkeersfout waar diegene aansprakelijk voor is.
De feiten
In onderhavige zaak zijn de feiten als volgt. Een Italiaanse man heeft twee dochters die woonachtig zijn in Nederland. In Nederland huurt de vader een auto, zodat hij met zijn dochters vanuit Nederland naar Italië kan rijden. Nadat voornoemde reis is aangevangen, raken zij onderweg betrokken bij een verkeersongeval. Op de Duitse snelweg maakt een Duitse automobilist een fout bij het wisselen van rijbaan door de gehuurde auto van de vader over het hoofd te zien. Als gevolg van deze verkeersfout raakt de Duitse automobilist de gehuurde auto van de vader, waarna de gehuurde auto over de kop slaat. Ten tijde van het ongeval zat de 10-jarige dochter niet in de gordel met als gevolg dat zij uit de auto is geslingerd, waarna de gehuurde auto over haar heen is gereden met zeer ernstig (hersen)letsel tot gevolg.
Een WAM-verzekering
Op grond van de WAM ben je verplicht een motorrijtuig te verzekeren als je daarmee wenst deel te nemen aan het verkeer. Een dergelijke verzekering dekt de aansprakelijkheid van de eigenaar, de bestuurder en/of de passagiers voor de door het motorrijtuig veroorzaakte schade. Indien er onverhoopt schade intreedt ten gevolge van een verkeersongeval, dan heeft de benadeelde – in beginsel binnen een termijn van drie jaren – een rechtstreeks vorderingsrecht op de WAM-verzekeraar van de veroorzaker. De verplichting voor de verzekeraar om dekking te bieden is neergelegd in artikel 3 lid 1 van de WAM.
In geschil
De WAM-verzekeraar van de veroorzaker, de Duitse automobilist, heeft de aansprakelijkheid voor 2/3 deel erkend. Ten aanzien van het resterende deel (1/3) wordt een beroep gedaan op eigen schuld van de dochter wegens het niet dragen van een autogordel. De vader wordt verweten dat hij heeft verzuimd toe te zien op het dragen van een gordel door zijn dochter.
Ten aanzien van het gedeelte eigen schuld wordt zowel de vader als de Nederlandse autoverhuurder aansprakelijk gesteld door de moeder. De vraag die in onderhavige zaak ter discussie staat, is of de vader, dan wel de autoverhuurder op grond van de WAM aansprakelijk kan worden gesteld voor de ontstane schade aan de zijde van de dochter. De beantwoording van voornoemde vraag is relevant voor de beantwoording van de daaruit voortvloeiende vraag, inhoudende of de dochter aanspraak kan maken op de WAM-dekking.
Oordeel rechtbank
Op 5 september 2018 komt de rechtbank tot het oordeel dat de dochter op grond van de WAM een rechtstreeks vorderingsrecht heeft op de WAM-verzekeraar. Hierbij gaat de rechtbank uit van een ruime uitleg van de Nederlandse WAM-dekking. De rechtbank overwoog dat voor het kunnen maken van een aanspraak op een WAM-dekking het vereist is dat het betreffende motorrijtuig “aan het verkeer deelneemt en dat de deelneming aan het verkeer in oorzakelijk verband staat met de aangerichte schade”. De rechtbank constateert dat er in onderhavige zaak sprake is van een oorzakelijk verband tussen de deelneming aan het verkeer en de schade. Dit wordt als volgt beredeneerd. Hoewel het ongeval is veroorzaakt door de Duitse automobilist, is het letsel van de dochter mede veroorzaakt door de omstandigheid dat de dochter geen autogordel droeg met als gevolg dat zij uit de huurauto is geslingerd, waarna de huurauto over haar heen is gereden. Het letsel van de dochter had voorkomen, dan wel beperkt kunnen worden indien de vader er zorg voor had gedragen dat de dochter een autogordel droeg. Dit maakt dat de vader aansprakelijk is op grond van de WAM. Nu de vader aansprakelijk is op grond van de WAM, is de WAM-verzekeraar gehouden om dekking te verlenen aan de dochter, aldus de rechtbank.
Oordeel gerechtshof
Op 2 maart 2021 heeft het gerechtshof ’s-Hertogenbosch (hof) – anders dan de rechtbank – geoordeeld dat de schade van de dochter niet onder de reikwijdte van de WAM-dekking valt. Daartoe overwoog het hof dat voor de toepasselijkheid van de WAM niet voldoende is dat er sprake is van een deelnemen aan het verkeer en een oorzakelijk verband tussen voornoemd deelnemen en de schade. Een bijkomend vereiste is – gelet op de strekking van de WAM-dekking – volgens het hof dat de bestuurder van het motorrijtuig een verkeersfout moet hebben gemaakt waar hij aansprakelijk voor is.
In onderhavige zaak wordt de vader verweten dat hij nalatig is geweest door er niet op toe te zien dat zijn dochter een gordel droeg. Het hof is van oordeel dat dit nalaten van de vader niet kan worden aangemerkt als een verkeersfout in de zin van de WAM. Niet de vader, maar de Duitse automobilist heeft immers foutief deelgenomen aan het verkeer. Gelet op het voorgaande kan de vader niet aansprakelijk worden gesteld voor de schade van zijn dochter op grond van artikel 3 van de WAM. Kortom, nu niet aan alle vereisten is voldaan voor de toepasselijkheid van de WAM, heeft dit tot gevolg dat de dochter geen aanspraak kan maken op de WAM-dekking.
Terzijde verdient opmerking dat het niet ondenkbaar is dat voornoemd verwijt jegens de vader kan worden gebaseerd op diens persoonlijke aansprakelijkheid.
Conclusie
Uit de overwegingen van het hof in onderhavige zaak kunnen drie cumulatieve vereisten worden gedestilleerd waaraan moet worden voldaan alvorens aanspraak te kunnen maken op een WAM-dekking. Vereist is 1) dat het motorrijtuig aan het verkeer deelneemt, 2) dat de deelneming aan het verkeer in een oorzakelijk verband staat met de veroorzaakte schade én 3) dat het een verkeersfout betreft waar de bestuurder van het motorrijtuig aansprakelijk voor is. Met deze uitspraak heeft het hof de reikwijdte van de verplichte WAM-dekking verder verduidelijkt.
Contact
Heeft u naar aanleiding van deze blog vragen of wenst u juridisch advies? Neem vrijblijvend contact op met een van onze gespecialiseerde advocaten op het gebied van aansprakelijkheidsrecht, verzekeringsrecht en letselschade. Wij staan u graag bij.
Comments